‘Gjurmët e Tiranës’ është një projekt nga Tirana Ekspres, në bashkëpunim me Agjencinë e Parqeve dhe Rekreacionit të Tiranës [1] (APR), për të ndërtuar një rrjet shtigjesh përreth qytetit të Tiranës. Kodrat e ulta, fshatrat antikë, ullishtet, aromat e Mesdheut, kështjellat e ngrysura, monumentet, shpellat, pyjet, liqenet, dhe në përgjithësi, peizazhet idilike, ofrojnë një mundësi të papërdorur për të ndërtuar perspektiva të reja sociale dhe ekonomike për Tiranën rurale dhe urbane.
Tirana Trails ka dy objektiva kryesore:
1) Zhvillimi i një sektori të turizmit të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës në natyrë në Tiranë
2) Krijoni mundësi të reja socio-ekonomike për komunitetet rurale të Tiranës.
Objektivat e tjera përfshijnë krijimin e një kulture për eksplorimin në natyrë, ndërtimin e kohezionit social, rritjen e vetëdijes dhe mbrojtjen e mjedisit, e përmirësimin e imazhit të Tiranës.
Rrugët e Tiranës do të përbëhen nga një shteg kryesor që përshkon në fshatrat Petrela, Mullet, Arbana, Ndroq, Peze, Vaqarr, Kashar, Paskuqan, Shishtufine, Zallherr, Linze, Farke, Lunder dhe kompletimin e lakut në Petrel.
Përveç gjurmës kryesore që lidh këto fshatra, shumë shëtitje nga këto fshatra do të çojnë në vende piktoreske aty pranë. Këto lokacione janë ose historike / arkeologjike (p.sh. Varri i Nuseve në Petrela, Obeliska e Feti Vogli, Faucet e Mamica, etj.), Ose vendet natyrore / peizazhore (Shpella e Pellumbas, Liqeni i Gurrës, Ujëvara e Vrapit, Syri të Ciklopëve, etj).
Tirana Trails do të shënohet dhe do të ketë një sistem të markave, me udhëzime të qarta në shqip dhe anglisht. Banorët vendas do të aftësohen për shërbime, mikpritje, udhëzime turistike, promovime, etj. PRV do të jetë përgjegjëse për mirëmbajtjen dhe promovimin e Shtigjeve të Tiranës pasi të ndërtohet.
Siç u tregua në studimet në Finlandë [2] dhe në Francë [3] ndikimi ekonomik i shtigjeve është i tillë që kthimi i investimeve te jete i shumëfishtë, duke shkuar kryesisht në publik përmes taksave; komunitetet që gjurmojnë prekin prosperitetin përmes të ardhurave të krijuara nga shitja e ushqimit, pajisjeve, akomodimi, udhërrëfyes, etj.
Gjurmët nuk janë vetëm ekonomikisht, por edhe të qëndrueshme për mjedisin. Edhe pse studimet nuk janë bërë akoma, histori të ngjashme suksesi mund të gjenden edhe në Shqipëri: Rrugët e majave të Ballkanit [4] (sidomos fshati Theth), i financuar nga agjensia gjermane e bashkëpunimit GIZ, dhe Rural Inclusive Social & Economy Projekti i Mundësive [5], i zbatuar nga organizata mjedisore Milieukontakt dhe i financuar nga Marrëveshja e Ndërmarrjes së Borxhit italo-shqiptar.
Përtej objektivave kryesore, kohezioni social do të jetë një element i rëndësishëm i projektit. Vitet e mundësive ekonomike dhe trazirave të shpërndara në mënyrë të pabarabartë kanë krijuar boshllëqe të mëdha socio-ekonomike midis grupeve të ndryshme shoqërore, veçanërisht midis banorëve rurale dhe urbanistikë. Mundësimi i takimeve , dhe dhënia e grupeve të cenueshme si gratë dhe të rinjtë mundësira të reja ekonomike, do të sjellë përparim socio-ekonomik në Tiranën rurale, dhe do të ndihmojë në ndërtimin e një strukturë të shëndetshme sociale të Tiranës në tërësi.
Tirana Trails do të angazhohet me zhvillues të shtegjeve vendas dhe me famë botërore, për të ndërtuar Tirana Trails. Ekipi zbatues dhe rrjeti i tij i zgjeruar llogaritet me përvojë në ndërtimin me sukses të shtigjeve në Shqipëri dhe në mbarë botën. Fazat e këtij projekti përfshijnë:
- Studimi i fizibilitetit dhe hartëzimi [ filluar me partnerët GRAN AL SHQIPRI];
- Ndërtimi i infrastrukturës së Rrugëve të Tiranës;
- Trajnime të komuniteteve;
- Promovimi dhe tregtimi i Shtigjeve të Tiranës.
Faza e parë e këtij projekti do të rezultojë në hartëzimin e plotë të shtigjeve, dhe krijimin e një uebfaqeje të thjeshtë dhe aplikim mobil.
“Hartimi i Shtigjeve të Tiranës dhe bërja e tij e arritshme përmes një uebfaqeje dhe një aplikacioni celular” mbështetet përmes projektit Embrace, i implementuar nga Partnerët Shqipëri për Ndryshim dhe Zhvillim dhe financuar nga Bashkimi Evropian përmes Delegacionit të Bashkimit Evropian në Shqipëri.
